Betonarme elemanlarda oluşturulmak istenen boşluklar için 25 mm den 250 mm çapına kadar titreşimsiz olarak delik açılması yöntemidir. Bu yöntem için elmas uçlu soketler ve karot makinesi kullanılmaktadır.

Karot kelimesi İngilizce’de havuç kelimesine karşılık gelmektedir. Kavram olarak Core Drill olarak adlandırılır. İlk karot alma makinesi 1864’de İsviçre’li bir mühendis tarafından yapılırken, bugünkü sondaj makinelerinin çalışma prensibini ortaya koyan ilk karot alma makinesi İsveç’li maden mühendisi Craelius tarafından 1885 yılında yapılmıştır. Bu makine ile, betonu silindir şeklinde delerek, silindir içerisinde kalan ve havuca benzeyen betonu çıkartmayı başarmışlardır. Havuca benzemiş olmasından dolayı, havuç anlamına gelen, KAROT kelimesi ile adlandırılmıştır. Böylece, betonu silindir şeklinde delme işine KAROT, bu işi karot makinaları ile yapanlara da KAROTÇU ismi verilmiştir.

Silindir şeklinde betonun delinmesi, beraberinde beton binalarda ihtiyaç duyulan beton delme ve beton kesme gibi işlerinde yapılmasına olanak sağlamıştır.

Örnek:… iki adet karot örneği aynı yapının kolonundan ve kirişinden alınmıştır.sağdaki resim elle dökülen kolondan alınan karot örneğini,.. resim hazır betonla dökülen kirişlerden alınan karot örneğini göstermektedir. Aynı işçilerle dökülen bu betonların basınç dayanımları kolon betonu için 6 Mpa,kiriş örneği için 12 Mpa şeklinde çıkmıştır.

KAROT BETON DELME

Karot Delme makineleri yatay ve dikey konumlarda kullanılacak biçimde geliştirilmiş olup, her türlü ihtiyaca cevap verebilmektedir. Asansör ve merdiven boşluğu açılımlarında, zemin beton çatlaklarını önlemek için derz kesimlerinde, kapı, pencere, kanal, istinat duvarlarının kesim ve açılımları gibi işlemlerde kullanılır.

Hiçbir şekilde darbe vermeden, demir donatılı ve donatısız zeminde, 45º& 90º lik açılarla delim yapabilme, Q20 çap & Q700 çap arası, 600 cm derinliğe kadar delim yapılabilmektedir.

Sonuç itibariyle karot kelimesi denince, akla ilk gelen sözlük anlamı beton delme, beton kesme makinaları ve uygulamaları akla gelmektedir

Demir donatılı ve demir donatısız beton zeminlerde, mermer granit vb hassas yüzeylerin delimlerinde.

Q20 – Q600 çap 400 cm derinliğe kadar yatay ve dikey konumlarda 45º ile 90º açılarla karot ile beton delme uygulamaları yapılmaktadır.

Karot nedir? yazısı ilk önce Opal Sondaj | Ankara Sondaj, GES Sondajı, Karot Sondajı, Rock Sondajı üzerinde ortaya çıktı.

Sondaj makinaları ve pompalar

Sondaj kısaca yer yüzüne açılan bir nevi deliktir. Sondaj makinası kısaca, bir kızağa veya kamyona monteli basit yapılı sondaj donanımı olarak tanımlanabilir. Büyük sondaj donanımlarında ayrı ayrı makinalarca yürütülen işlevler sondaj makinalarında birleştirilmiş ve bir makina tarafından yapılma olanağı getirilmiştir. Genellikle sığ sondajların açımında kullanılırlar. Döner sondaj donanımında döner masanın yerine sondaj makinalarında morset bulunur. Sondaj makinaları çoğunlukla etüt, maden ve su amaçlı kullanılırlar. Sondaj makinaları delme yöntemine göre üç gruba ayrılırlar :

1. Rotari sondaj makinaları
2. Darbeli sondaj makinaları
3. Kombine çalışan sondaj makinaları

Ayrıca montaj durumuna göre rotari makinaları üç sınıfa ayırmak mümkündür :

1. Kızaklı sondaj makinaları : EİE ‘ deki sodaj makinalarının tamamına yakını bu tiptedir.
2. Özel amaçlı sondaj makinaları : Bunlardan Hausher sondaj makinalarının hareketli paletleri vardır. Genellikle enjeksiyon sondajlarında kullanılırlar.
3. Bindirilmiş sondaj makinaları : Bir kamyon ya da römorka montelidir.

Sondajcılıkta yapılan başlıca işler

Sondajın istenilen noktada yapılabilmesi için ilk olarak fiziki şartların sağlanması gerekir. Bu da ancak sondaj lokasyonuna ulaşmakla ve kullanılacak makina ve ekipmanı nakletmekle gerçekleşebilir. O halde öncelikler şu şekilde olacaktır :

1. Yol yapımı
2. Platform yapımı
3. Nakliyat
4. Su temini
5. Monte

Sondaj yolunu en az eğimli ve kısa olacak biçimde planlamak nakliyatın kolaylığı için son derece önemlidir.

Platform yeterli genişlikte ve meyilsiz olarak hazırlanmalıdır. Zeminin ıslanıp çamur olmaması için tedbirler alınmalıdır. Nakliyat, bilindiği gibi iş kazalarının meydana geme olasılığının yüksek olduğu bir çalışma sürecidir. Bu nedenle çok dikkatli vetedbirli olunmalıdır. Su hattını döşerken hattın dik olması kaygısına kapılmadan en kısa güzergah seçilmelidir. Pompanın gücünü hattın eğiminin değil, kot farkının etkilediği unutulmamalıdır. Monte çalışmasında da açılacak kuyunun derinliği ile orantılı sağlamlık esas alınmalıdır.

• Sondajcılıkta yapılan başlıca işler şöylece özetlenebilir :

1. Karot veya sediman numune alma işleri.
2. Yeraltı su seviyelerinin ölçülmesi
3. Basınçlı su deneyi yapılması
4. Sızma deneyi (permeabilite deneyi )yapılması
5. Standart penetrasyon deneyi
6. Koni Penetrasyon Deneyi
7. Bozulmamış veya bozumuş numune alma işleri
8. Boya deneyleri
9. Kuyu sapmalarının ölçülmesi
10. Kuyu saptırma kamalarının kullanılması
11. Kuyuların borulanması

• Sondajcılıkta kullanılan ölçü birimleri :

1. DCDMA standartı
2. Craelius metrik standartı
3. Comecon standartı

Bunlardan ilki Amerikan kökenlidir. BX,NX gibi. İkincisi metrik sistemdir,mm ile söylenir. 76 mm,84 mm gibi. Üçüncüsü de mm ile ifade edilen ve eski Sovyetler Birliği’nde geliştirilmiş bir standarttır.EİE’de Craelius metrik standarta uygun malzemeler kullanılmaktadır.

• Sondajcılıkta kullanılan ölçü birimleri ve metrik sistemdeki karşılıkları şu şekildedir:

1. İnç(parmak) : 2,54 cm
2. Feet(ayak) : 30,48 cm
3. Kara mili : 1609,35 m
4. Galon : 3,785 lt
5. Libre(pound) : 0,453 kl
6. 1 Atm : 1 kg/cm :760 mm-Hg : 10,3 mss
7. 0/0 50 eğim : 45 derece
8. 1 kw : 1,341 B.G.
9. 1karat : 0,2 gr

Pompaların emme yüksekliği atmosfer basıncı ile ilgilidir. Ortamda hava bulunmasaydı suyu emerek basmak mümkün olmazdı. Emme yüksekliği teorik olarak atmosfer basıncına yani 1 at’e eşittir. Bu da 10,3 m’ye tekabül eder.Pratikte bu yükseklik 6–7 m’dir.Yani daha yüksek bir emme düzeyi pompanın görev yapmasına engeldir.

Sondaj nedir? yazısı ilk önce Opal Sondaj | Ankara Sondaj, GES Sondajı, Karot Sondajı, Rock Sondajı üzerinde ortaya çıktı.